Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde deneme yanılma yöntemi uygulandı: Bir kararname 222 müdahale
Emekli Mülkiye Başmüfettişi Mahmut Esen’in yaptığı araştırmaya nazaran yalnızca 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ne ek/değişiklik üzere münasebetlerle toplam 222 defa müdahale edildi.
Esen, 10 Mayıs 2018 gün ve 7142 sayılı maddeyle verilen yetkiye dayalı olarak Bakanlar Kurulu’nca; 14 Haziran 2018-2 Temmuz 2018 tarihleri ortasında 5 KHK çıkarıldığını anımsattı. Esen, bu KHK’lerle kanunlarda yer alan “Bakanlar Kurulu yerine Cumhurbaşkanlığı” tabirinin kullanılması biçiminde birtakım rutin/teknik değişikliklerin yanı sıra “başkanlık/cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine” geçişin altyapısının hazırlandığına dikkat çekti.
KISA ARALIKLARLA DEĞİŞİKLİK
Esen, hazırlanmaları basamağında gerekli norm kadro/iş tahlili, düzenleyici tesir tahlilleri vb. çalışmalar gereğince yapılamadığı için kararnamelerde kısa aralıklarla köklü/çok taraflı değişikliklere gidildiğini kaydetti.
Bu durumun kararnamelerde anlaşılma, ahenk ve takip zahmetlerine yol açtığını kaydeden Esen, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine’ne dikkat çekti. 1 sayılı kararnamenin 10 Temmuz 2018’de yürürlüğe girdiğini anımsatan Esen, kararnamenin 539 unsur olduğunu kaydetti. Yürürlüğe girdiği tarihten bu yana unsur sayısında değişiklik olmadığına lisana getiren Esen, şöyle devam etti:
“Kararname hususlarına yine düzenleme, ek/değişiklikler/ kaldırma formunda toplam 222 sefer müdahale yapılmıştır. Deneme/ yanılma yolunun uygulandığı anlaşılmaktadır. Bu kadar sık ve geniş kapsamlı/köklü değişiklikler, AYM’nin 17 adet iptal kararına mevzu olmuş anayasaya terslikler nedeniyle kararnameden umulan faydanın sağlanamadığı anlaşılmaktadır.”
Esen, bunun en somut örneğinin 78 yurttaşın ömrünü yitirdiği Kartalkaya’daki otel yangınında görüldüğüne dikkat çekti. Esen, “Belirtilen nedenlerle süratle parlamenter sisteme dönülmesinde ve anayasa uyarınca yürütmenin vazife; yetki ve sorumluluklarının maddelerle düzenlenmesinde fayda vardır” değerlendirmesini yaptı.
