Meclis’te oluşturulan komisyon bir ayı aşkın süre geçmesine karşın hâlâ çalışmalarına başlayamadı: Tarım ‘bitkisel’ hayatta!

AKP iktidarı öncesinde tarımda kendi kendine kâfi ülkeler ortasında yer alan Türkiye, son 23 yılda pek çok eserde net ithalatçı hale geldi. Savaş şartlarındaki Ukrayna’dan buğday, mısır v.b. eserler ithal etmek zorunda kalan Türkiye, ithalata dayalı tarım siyaseti nedeniyle çiftçisini toprağa küstürürken, besin enflasyonunda da OECD ülkeleri ortasında doruğa çıktı.

ÇİFTÇİ ‘DONDU’

Zaten ağır maliyetlerle uğraşan çiftçiyi bir de “don” vurdu. Son 30 yılın en büyük felaketlerinden olan, nisan ayında yaşanan zirai donun akabinde TBMM’de araştırma kurulu kuruldu. Lakin ortadan bir ay geçmesine rağmen çalışmalarına hâlâ başlayamayan komite, birinci toplantısını 20 Mayıs 2025 Salı günü gerçekleştirecek. Kurulda yer alan CHP Tekirdağ Milletvekili İlhami Özcan Aygun, “Ülkemizde nisan ayında yaşanan ve son 30 yılın en büyük felaketlerinden biri olan zirai don, meyvecilik ve bitkisel üretim başta olmak üzere ziraî alanda büyük bir yıkıma neden olmuştur. Türkiye’de ziraî hasılanın yüzde 20’sini oluşturan meyvecilik kesiminin 14 milyar dolarlık katma bedeli bulunmaktadır. Meyvecilik kesimimiz büyük ezaya girmiştir” dedi.

ÖZEL DÜZENLEME GEREKİYOR

Aygun, iklim değişikliğine bağlı olarak ülke genelinde oluşan doğal felaketler dikkate alınarak, ziraî üretimin devamı için çiftçilerin gerçek manada desteklenmesi gerektiğini vurguladı. Aygun, tekliflerini şöyle sıraladı:

“Çiftçilerin Ziraat Bankası ile Tarım Kredi Kooperatifleri başta olmak üzere borçlarının faizsiz ertelenmesi gerekir. TARSİM’in tekrar yapılandırılması, çiftçiye takviyenin eserlerin son beş yıllık eser randıman oranları dikkate alınarak dönüm başına yapılması gerekiyor. Çiftçimizin özel bankalara olan borçlarının kapatılması için Ziraat Bankası devreye girmeli. Geçmişte futbol kulüpleri için çırpınan lakin bizim olmaz dediğimiz projenin, bankanın temel muhatabı olan çiftçimizin borçlarının yapılandırılması için kullanılması lazım.”

ÇİFTÇİNİN HALİ PERİŞAN

Aygun, sayılarla tarımda yaşanan krizi şöyle ortaya koydu:

“AKP iktidara geldiğinde 41 milyon 196 bin hektar olan tarım alanı 38 milyon 619 bin hektara düştü. Yani 2 milyon 577 bin hektar tarım alanı kaybedildi. Bu oran, Hollanda’nın toplam yüzölçümünün yarısından büyük bir alandır. 2002 yılında 2.6 milyon olan çiftçi sayısı, 2024 yılında 2 milyon 300 bine düşmüştür. Toplam, 400 bin çiftçi tarımdan kopmuştur. BDDK’nın bilgilerine nazaran, 2.2 milyon çiftçinin borcu toplam 990 milyar liraya ulaşmıştır. Çiftçinin borcu bir evvelki yıla nazaran yüzde 49 artmış, icralık borcunda ise yüzde 148 oranında artış gerçekleşmiştir. Çiftçinin takipteki borcu 2.3 milyardan 5.7 milyar liraya fırlamıştır. Çiftçi başına borç ölçüsü 431 bin liradır. Çiftçilerin borcu ivedilikle yine yapılandırılmalı, destekleme biçimi değiştirilmelidir.”