Tepki çeken ‘torba teklifin’ görüşmeleri bugün Meclis’te başlıyor: Şirketlere ‘süper izin’
Teklif bugün TBMM Sanayi, Ticaret, Güç, Alışılmış Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda görüşülecek. Muğla Milas Akbelen’de ormanlar ve tarım yerlerinin yok olmaması için yıllardır çaba eden İkizköy’lüler de bugün TBMM önünde olacak. CHP Meclis’te görüşülmeye başlanacak olan “torba teklif” hakkında rapor hazırladı.
SÜPER İZİN
Raporda şu değerlendirmeler yer aldı:
. “Süper izin” ile “ÇED Gerekli Değildir” kararı beklenmeden projeye başlanabilecek. Teklif ile “ÇED Gerekli Değildir” kararı alınması gereken projeler ile ilgili bu karar alınmadan onay, müsaade, teşvik, yapı ve kullanım ruhsatına başvurulabilecek. Proje için yatırıma başlanabilecek. İhale yapılabilecek.
. Aralık 2022’de sunulup yansılar sonrası geri çekilen zeytinlik düzenlemesinin bir gibisi getiriliyor. Fakat yeni teklifle, artık Türkiye genelinde değil, teklife ekli koordinatlar listesi yoluyla, Yatağan ile Yeniköy-Kemerköy termik santralleri ve kömür madenleri için zeytin ağaçları taşınabilecek. Husus, 3579 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Yasa’yla korunan zeytin ağaçlarına dair mevzuata açıkça alışılmamıştır.
KRİTİK MADENLER HAKKINDA HEYET KARAR VERECEK
. Ruhsat bedelinden etraf ile ahenk teminatı çıkarılıyor, rehabilitasyon bedeli başka bir tarif olarak ekleniyor.
. Maden Yasası’na “kurul” tarifi ekleniyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı başkanlığında ilgili bakanlardan oluşacak “kurul” 4. küme madenler (demir, bakır, altın, çinko vb.) ile stratejik ve kritik madenler hakkında karar verecek.
. Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG), ilgili kurumdan 3 ay içinde müsaade görüşü alamazsa “izin verilmiş” sayılacak. Buna nazaran, MAPEG, ruhsat düzenlenmeden evvel ilgili kurumdan proje hakkında görüşünü sorarak müsaade isteyecek. 3 ay içinde görüş verilmeyen kuruma 1 aylık ek müddet tanınacak. Bu müddette de karşılık verilmemiş olursa, müsaade verilmiş sayılacak.
. Orman müsaadesi için ÇED kararı aranmayacak. Devlet ormanlarında maden arama ve işletme faaliyetleri ile bu faaliyetler için gerekli altyapı ve yatırımlar için MAPEG’e talebi halinde 3 ay içinde 24 aylık bedelsiz müsaade verilecek. Bu mühlet, 12 ay daha uzatılabilecek. Orman Genel Müdürlüğü’nün verdiği müsaade, ÇED istikametinden olumlu görüş kabul edilecek.
. Ruhsatlı maden alanı, ruhsat düzenlendikten sonra “alan müsaadeye tabi hale gelse” bile faaliyet sürecek.
. “Stratejik ve kritik maden” tarifi geliyor. Bu madenler için “acele kamulaştırma” ve “zorunlu stok” imkanı getiriliyor. Bu madenlerin listesi ise kanunla düzenlenmiyor. Bakanlık kararına bırakılıyor. Bu madenleri işletecek firmaların yapacağı stok ölçülerine da Cumhurbaşkanı karar verecek.
. Devlet hakkı ve ruhsat bedeli oranlarında değişiklikler yapılacak. Ruhsat bedellerinde yüzde 30’luk indirim uygulanacak.
. Maden ruhsatı mühlet uzatımı için minimum üretim kaidesi getiriliyor. Minimum üretim yapılmazsa artık iptal değil, para cezası verilecek.
. Birtakım madenler için ihale koşulu kaldırılıyor. Terk edilen ruhsatlı alanlar ihalesiz verilebilecek. Yenilenebilir güç kaynakları için mera alanları tahsis hedefi dışında kullanılabilecek.
. Güç tesislerinin arazi kullanımlarına uygulanan yüzde 85 oranındaki indirim teşviki 2030’a kadar uzatılıyor.
. Rüzgar güç santralleri ve güneş güç santralleri için orman müsaadesi düzenlemeleri değiştiriliyor.
. EPDK, yenilenebilir güç tesisleri için 2030’a kadar “acele kamulaştırma” yapabilecek. Cumhurbaşkanı süreyi 5 yıl uzatabilecek.
KAÇAĞA AF
. Kaçak santrallere (yapı ruhsatı ve/veya yapı kullanma müsaadesiz çalıştırılanlar) imar affı getiriliyor. Bu işletmelere belirli koşullar altında üretim tesisi uygunluk dokümanı verilecek. Eski cezalar ve yıkım kararları ise uygulanmayacak.
