CHP’nin avukatı Çağlayan, yargının olası kayyum kararında millet iradesine dikkat çekti: ‘Halk izin vermez’

CHP’nin avukatı Çağlar Çağlayan Cumhuriyet’in sorularını yanıtladı.

– 30 Haziran’da görülecek olan CHP’nin kurultay davasından kelam eder misiniz, nedir “mutlak butlan”?

Eski kanunda mutlak butlan tabiri vardı. Yeni kanunda tam hükümsüzlük tabiri geldi. Bir şeyi oluşturan ögelerin birinin yahut birkaçının eksik olması nedeniyle o şeyin aslında gerçek kurulmadığını tanım ediyor.

– Bu davada mutlak butlan niye kullanılıyor?

Siyasi partiler kanunu geniş bir kanun değil, birçok mevzuda düzenleme yapmıyor. Bu nedenle Uygar Kanun ve Dernekler Kanunu’na gidiyoruz. Uygar Kanun’da dernek genel konseyinde alınmış bir kararın nasıl iptal edilebileceği anlatılıyor ve derneği daima dava tehdidi altında tutmamak için bir aylık mühlet koyuyor. Dernek genel heyetine katılan kişi bir ay içinde kongrede alınmış bir kararın iptalini isteyebiliyor. Şayet genel konseye katılmamışsa ve karardan haberdar olmamışsa bu mühlet üç aya uzuyor. Lakin bir istisna var; “mutlak butlan hali olursa” genel konseyde alınmış kararlarda “bu mühlete bağlı olunmadığı” belirtiliyor. Biz kurultayımızı 2023 Kasım’da yaptık. Haliyle üstünden çok vakit geçti. O nedenle davacıların mühlete takılmayacakları bir şey bulmaları gerekiyordu ve “mutlak butlan hali var” dediler.

– Ne olması gerek mutlak butlan için?

Mutlak butlan halinin olabilmesi için kongrenin açılışında bir sorun olması lazım. Örneğin delegelerin imzalarının eksik olması, siyasi partilerin genel heyetlerinin Ankara’da yapılması gerekirken İzmir’de yapılmış olması üzere… Yani kurucu ögede bir kusur olması gerek.

– İddianamede “kurucu unsur” kusuru var mı?

Hayır. Kurultayımızın iptalini isteyen davalarda da kurultayla ilgili süregelen, artık davaya dönmüş iddianamede de kongrenin oluşumuyla ilgili bir tanım yok. Büsbütün seçimlerle ilgili bir tanım yapıyorlar.

– Hukuksal olarak bir kusur mı kelam konusu?

Evet, bunun kullanılması hukuksal olarak hakikat değil. “Mutlak butlan var” diyorsanız nedenlerini sıralamanız lazım.

-İddianamede belediyelerde delegelerin işe alımından, delegelere para verildiğinden, döviz ofislerinin açtırıldığından kelam ediliyor. Kâfi değil mi bunlar?

Mutlak butlan için kâfi değil. İddianame özetle şu: “Soruşturma başlatıldı. Şahitler geldi konuştu. Bunun üzerine araştırma başladı. Kamera kayıtları incelendi, MASAK’tan rapor alındı. SGK’dan işe giriş kayıtlarını istendi”.

– Deliller dava açıldıktan sonra mı toplanıyor?

Tamamen o denli oldu. Aslında her davada, davayı açarken somut kanıtları ortaya koymanız gerekir. Olağan kurultayı yaptıktan sonra bir kişi Bursa Vilayet Liderimizle ilgili “para aldı, verdi” iddiasında bulundu. İl Başkanı da Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na şikayetçi oldu. Bu kişinin sözü alındı ve 2024 Şubat’ta belge tamamlandı. Lakin kurultay Ankara’da yapıldığı için Bursa belgeyi Ankara’ya gönderdi. Ankara, bir yıl boyunca o soruşturma evrakını tuttu. Çok kolay, hakaret, iftira hatasından başlatılmış, bütün kanıtlar toplanmış bir belge.

– Ne oluyor bir yıl sonra?

Bir yıl geçtikten sonra Recep Tayyip Erdoğan’ın “şaibe” sözleri nedeniyle tartışma başlayınca Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı “Bu hususta soruşturmamız var” diye açıklama yaptı. Bunun üzerine farklı yerden beşerler Ankara’ya gelerek hem soruşturma evrakına şahit oldular hem de kurultayın iptali için dava açtılar. Şahitler “Kurultayda da şaibe olduğu söyleniyor, basına da yansıyor gibi” üzere telaffuzlarda bulundu. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın soruşturması gösterilerek “Demek ki kurultayda şaibe var” deniyor. Yani soruşturmanın varlığını şaibe için kâfi saydılar.

‘KULLANIŞLI İFTİRACILAR’

Öte yandan biz bunların kullanışlı iftiracılar olduğunu anlıyoruz. Soruşturma evrakına tanıklık yapanlardan biri, “Ben İstanbul’daki bir soruşturmayla ilgili de tanıklık yaptım” diyor. Anladığımız kadarıyla birçok evrakta tanıklık yapan bireyler bu türlü bir grup olarak gelmiş. Burada da tanıklık yapmış. İmaj vs yok fakat “çanta vermiş, çanta almış” deniyor.

– “Kullanışlı iftiracılar” dediniz, son olarak İmamoğlu’nun avukatı da tutuklandı. Birden çok belgede birebir bireyler tanıklık yapıyorsa İBB operasyonları ile CHP davası ortasında nasıl bir bağ görüyorsunuz?

İstanbul’daki evraklarda kapalılık kararı var. Bu nedenle o belgelerde sadece şüphelilere sorulan sorulardan içeriyi anlayabiliyoruz. Hem Ankara’da hem İstanbul’da tanıklık yapan şahıslar birebir olabilir. Bir de ne vakit kamuoyunda kurultay soruşturması ve kurultay davası konuşulsa birebir çevrelerin emsal telaffuzlarda bulunduğunu görüyoruz. Bu soruşturma ve davalar siyasetle ilgili olduğu üzere birebir vakitte siyasetin de evrakların üzerinde dolaştığını görüyoruz. Benzeri vakitlerde başlatılmış soruşturmaların ilişkisiz olduğunu söylemek naiflik olur.

– Para alışverişinin delili nasıl olur?

Çok kolay olur. Sonuçta argüman kurultay salonunda para dağıtıldığı tarafında. Bu kadar büyük bir tertibi saklı tutamazsınız. ANKA ve Halk TV, ham imajları gönderdi. Savcılık uzun uzun inceledi. Şayet bir para alışverişi olsa zımnî kalma ihtimali yok. Soruşturma belgesinde anlatımlar üzerinden bir kurgu yapıldı. Ekrem Bey ve birkaç belediye başkanı ile ilgili seçimlere hile karıştırma hatası varmış üzere gösteriliyor. Ancak iddianame bu hatası kanıtlarla somutlaştıramıyor.

– Eski Hatay Belediye Başkanı da davacı…

Eski Hatay Büyükşehir Belediye Lideri “İlk tıp seçimlerle ikinci cins seçimler ortasındaki mühlet üç saat olması lazım, Ekrem İmamoğlu seçimleri süratli yaptırdı, Özgür Özel’in bir an evvel kazanmasını sağladı” diyor. İddianame ise “Süre geciktirilerek ‘Kemal Bey çekildi’ algısı yaratıldı” diyor. Açık çelişki var. Aslında genel lider seçimindeki iki tıp ortasına ne kadar vakit konulacağına karar veren kişi seçim kurulu hakimi. İmamoğlu’nun orada bir yetkisi yok. Hem soruşturmada hem de davada bütün savlar seçim anı ile ilgili. Seçim kısmına geçtikten sonra seçim kanununda özel bir düzenleme var ve “Seçim bahisleri ile ilgili itirazlar iki gün içinde seçim heyetine yapılır” diyor. Yani seçim kısmıyla ilgili mahkemeye gidemezler. Bu mevzuda Yargıtay kararları var. Münasebetiyle bu davanın inceleme dahi yapılmadan bir an evvel reddedilmesi lazım. Bir sürü yanlışın yürüdüğü bir yargılama kelam konusu.

‘DAVA REDDEDİLMELİ’

– Öngörünüz nedir?

Maalesef siyasi konjonktür nedeniyle “kesin reddedilir” diyemiyoruz lakin memlekette hukukun kırıntısı kalmışsa bu dava reddedilmeli. Siyasi parti kongrelerini, mahkemelerin kontrolüne açarsanız, anayasada düzenlenen partilerin siyasi faaliyette bulunma özgürlüğünü kısıtlarsınız. Tam da bu yüzden seçim konseyleri var. Koca Türkiye’de seçimle cumhurbaşkanı seçiyoruz. İki gün içinde seçim heyetine başvurmak zarurî. Başvurmazsanız o hakkınız yanıyor.

– 6 Nisan’da yapılan kurultay neden bu sürece mahzur olamadı?

6 Nisan’da yapılan inanılmaz kurultay, kurultay davası sürecine hukuken mahzur oldu fakat burada niyet sorunu var. Maksat, mevzuyu tartıştırmaksa, CHP her hafta sonu kurultay da yapsa “şaibe” diyecekler.

‘GENEL MERKEZ’DE NÖBET TUTULDU’

– Nasıl pürüz oldu?

Anayasa siyasi partilerin kurultaylarla yönetilmesini istiyor. Ekrem Bey’in 19 Mart’ta gözaltına alınmasından sonra kamuoyunda, “Yarın kayyum kararı çıkıyor. Anadolu’da bir mahkemeden kayyum kararı alınmış, sabaha karşı gelecekler” deniyordu. O periyot Genel Merkez’de “kayyım geliyor” diye nöbetler tutuldu, beşerler sabaha kadar bekledi. Zira telaffuzlar çok güçlüydü. Kurultay kararı da, tam o vakit alındı ve kayyumun önüne geçmek için kurultay yapıldı. Sonuçta olağan kurultay iptal edilse de seçim yapılacak. İşte o seçim yapılmış oldu.

‘BU İŞ DENETİMLİ VE SİSTEMLİ’

Şu çok kıymetli: Dezenformasyonla Çaba Merkezi, beklemediğimiz bir açıklama yaptı ve Rasim Ozan Kütahyalı’nın sözlerinden sonra “kayyum atanacak söylentileri dezenformasyondur” dedi, hatta Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı da bu bireyle ilgili süreç yaptı. Ondan evvel de kayyum söylentileri vardı. Daima televizyonda birileri çıkıyordu, ondan sonra da sürdü. Lakin kurum bir daha açıklama yapmadı.

– Ne gösteriyor bu sizce?

Bu işin ne kadar denetimli, sistemli gittiğini gösteriyor. Bizi üzen, telaşa sevk eden kısmı da bu. Dezenformasyonla Çaba Merkezi bu işe girecekse her açıklamada girmeli. Örneğin “CHP Genel Merkezi’nde mevt listeleri yapılıyor” savı atıldığında da girmesi lazım. “30 Haziran’da kayyum geliyor” söylentileri bu hafta yine başlayacak, isimler dolaşacak. Maalesef bunlar Türkiye’nin gerçeği. Bu davanın türel koşulları yok fakat mahkemenin üstünde siyasi baskı var. kamuoyunda “kayyum gelecek” söylentilerine ait yapılacak, ilgilileri hukuka davet eden bir açıklama baskıyı rahatlatacaktır. Siyaset hukukun üstünden elini çekerse hukuk da siyaset de rahatlar.

– 30 Haziran’daki davada iptal kararı çıkarsa kayyum mu gelecek?

Hukuken doğrusu şu; olur da bu türlü bir yanlış karar verilirse de kayyum atanamaz. O denli bir düzenleme yok. Mahkemenin bir gün vermesi ve mevcut idarenin kongreyi yapması lazım.

– Yani karar çıktı, sonraki gün kayyum gelemez mi?

Bu davalar önlem istemiyle açıldı. Davayı açanlar, “Kongreyi iptal et, tedbiren mevcut genel başkanı ve parti meclisini idareden al. Yerine süreksiz heyet atansın yahut eski idare gelsin” dedi.

– Önlem kararı olmazsa yargı yolu sürüyor değil mi?

Tedbir kararı vermezse Yargıtay sürecinin sonuna kadar bekleriz.

– Lakin önlem kararı verirse kayyım atayabilir…

Evet. Kayyım gelirse kurultaya götürmekten diğer yapacağı bir şey yok. Tek yapacağı şey kongre daveti.

– Kayyım nasıl belirleniyor?

Aslında buna davet heyeti deniyor. Mahkeme üç kişilik bir davet heyetiyle partinin kongresinin davetinin yapılmasını sağlayabiliyor. Bunların işi kongreye çağırmak. Gaye çabucak kongreyi yaptırmak. Zira yasa o denli istiyor. Taraflar kimlerin davet heyetinde bulunmasını istediğini söyleyebilir fakat o denli bir isim bildirmediler mahkemeye.

– Pekala eski idarenin misyona gelme durumu nedir?

Kongre iptal davalarının sonucunda kongre iptal olursa “yeni kongreye süreksiz bir idare gider” ya da “Eski idare, kongreye götürür” diye bir karar yok.

– Mahkemenin inisiyatifine mi kalıyor?

Mahkemenin inisiyatifinde de değil. “İptal ettim” deyip çekilmesi ve mevcut idarenin eski kongreyi bir daha toplaması lazım. Fakat bu, davayı açanların işine gelmediği için mahkeme kararıyla genel lider koltuktan kalksın, yerine kayyum yahut eski idare gelsin istiyorlar.

– CHP lideri Özel, “Butlan ya da kayyum kararı çıkarsa tanımam” dedi. Bu türlü bir durumda CHP’nin planı nedir, yargı karar verdikten sonra CHP ne yapabilir?

Bunu en net parti yöneticilerimiz bilir ancak her ihtimal için birden fazla plan var. Fakat şu net ki partide kimse kalmasa halk gelir Genel Merkez’e kayyuma müsaade vermez. Millet, CHP’yi birinci parti yaptı, “Belediyeleri yönet” diye oy verdi. Mahkemenin aldığı tartışmalı bir kararı kimse kabul etmez. Sayın Genel Başkan’ın “Kabul etmem, tanımam” demesinin nedeni bu. Mahkemelerden ne karar alırsanız alın o kurultay sandığı konacak, seçim yapılacak. Olağan kurultayda da inanılmaz kurultayda da delegenin, iradesi ortada. Siyasi sıkıntı siyasetle çözülür.

‘HUKUKLA KAZANACAĞIZ’

– Durum siyasi ise tüzel olarak nasıl karşı duracaksınız?

Süreç ne olursa olsun hukuk içinde kalmamız lazım. Her ne kadar dava siyasi de olsa, biz savunmalarımızı, beyanlarımızı hukuk çerçevesinde vermek zorundayız. Zira bu davayı kazanacaksak hukukla kazanacağız. Öteki bir tahlili yok.

– Mümkün bir iptal kararının, bu idarenin aday olarak belirlediği, vazifelerini yürüten belediye liderlerine tesiri olur mu?

Görevlerine devam edecekler. Lakin bu davayı açıp Türkiye’nin birinci partisini, parti içi tartışmaların içine sokmak isteyenler, “CHP kazandığı belediyeleri kazanamamış olsun, adayları geçersiz sayılsın” da diyebilir. Hatta gidip YSK’ya müracaat bile yaparlar ancak hukuken reddedilir. Lakin belirlenmiş adaylar ya da yapılmış siyasi iş ve süreçlerin tamamı geçerli tabi.

‘KİMİN GÖZÜNÜ NE KADAR KARATTIĞI ÖNEMLİ’

– Öbür bir idare vazifeye gelirse çabucak kurultaya gitmeyip vazife mühletini uzatabilir mi, bu ortada tasfiyeler olur mu?

– Kılıçdaroğlu/İmamoğlu görüşmesinin akabinde CHP başkanı Özel, Ekrem Bey Kılıçdaroğlu’na “Ben o kurultayda bir şaibe görmedim, siz gördünüz mü” diye sorduğunu, Kılıçdaroğlu’nun da “Olur mu ben kurultayın tertemiz olduğunu ve kimsenin lekelemeyeceğini söyledim” dediğini aktardı fakat Kemal Bey’in avukatı Celal Çelik, “temiz ya da şaibeli olup olmadığını bilemeyiz” diyor. Neler oluyor?

Genel Liderimiz, cumhurbaşkanı adayımızla görüşmesinden sonra onun söylemediği gerçek olmayan bir şeyi tanım edecek değil. Tahminen bu mevzudaki gerçekleri ilgililerine sormak gerekir.

– Kemal Bey direkt kendisi bir açıklama yapsa bir şey değişir miydi?

Kemal Bey’in söyleyeceklerinin hukuka tesiri olmaz fakat ruhsal ve siyasi tesiri olur. Aslında eski genel liderimizin söylemlerinde geriye gidersek, “Bunlar partimize karşı kumpastır” diyor. Şu andaki durumda da tekrar çıkıp bu türlü bir şey söylese kesinlikle tesiri olur.