Madımak katliamının üzerinden 32 yıl geçti: Asla sönmeyen ateş

Sivas’ta Madımak Oteli katliamının üzerinden 32 yıl geçti. 33 aydın ve sanatkarın içinde olduğu 35 kişinin ömrünü yitirdiği gerici hücuma ait haklarında ağırlaştırılmış müebbet verilen 23 sanıktan 17’si tahliye edildi, ikisi ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından affedildi.

Öte yandan evvelki gün Leman mecmuasını protesto etmek için toplanan kitlenin Madımak Oteli’ni yakanlarla benzeri sloganlar atması dikkat çekti.

Otelde ömrünü yitiren Behçet Aysan’ın kızı ve gazetemizin müellifi Eren Aysan, Leman mecmuasındaki karikatürle başlayan gerici sokak hareketlerine ve “Bu bina yanacak”, “Yakın” davetlerine dikkat çekti. Aysan, “Bu aksiyon ve telaffuz, 32 yıl evvel yanan bir otelin dumanının tütmeye devam ettiğini gösteriyor. Bizler otuz iki yıl boyunca yerinde saydığımız adalet gayretini, ses duyurma eforunu, mahzurları yaşadık. Unutturmamak için yılmadan, usanmadan çalıştık, çabaladık” dedi. Firari sanıkların şuurlu bir biçimde yakalanmadığını belirten Aysan, “Üstelik, cezaevinde hâlâ kaç Sivas mahkumu olduğunu bile bilmiyoruz. Zira ısrarla sistemli berbatlığın sunduğu sistemli belleksizlik operasyonuna karşı tarihi vicdana sığınıyoruz. Bir de kendi adıma babamın dizelerine: ‘Birgün bir öbür nar ağacının dibinde/ bir öbür çocuklar/ Türkiye’yi konuşacaklar’ Bunu biliyorum! Zira etimle, kanımla ve canımla bu ülkenin çocuğuyum” diye konuştu.

‘SİNİR UÇLARI KALDIRMAZ’

Ajitasyonun toplumsal teoride linç ismine en değerli öge olduğunu anımsatan Aysan, “Linç tasarımı sosyolojide ‘medeniyet kaybı’ ögesiyle kontaklı olarak ortaya çıktığı için çabucak her şey, bütün pahalar altüst olur. ‘Boğazını kesin’, ‘paramparça edin ya da elinize kan bulaştırmadan en temizini yapın ve yakın’ talepleri birbirini izler” sözlerini kullandı. Linç teşebbüsünde bulunanlara “Tahrik olma hakkı” verilmesinin süreci daha da tehlikeli bir noktaya götürdüğünü belirten Aysan, “Bu hak ‘Dini inançlarımıza saldırdı!’dan ‘Ülkemizi bölmek istiyorlar!’a kadar çeşitli münasebetlere dayanabiliyor” değerlendirmesinde bulundu.

Toplumsal kutuplaşmaların ve tansiyon sınırlarının popülist siyaset telaffuzları tarafından körüklendiği vakitlerde linç teşebbüslerinin arttığını zira bu durumda toplumun kendisini otorite yerine koyan güruh ile karşı karşıya kaldığını söyleyen Aysan, şöyle konuştu: “Oysa bildiğimiz manada hukuku, gerçek manada da devlet otoritesinin altını oyan hareketlerdir bunlar. ‘Güvenlik gerekçeli bir şiddet operasyonu’ bir mühlet sonra tam manasıyla güvenliksizliğe dönüşür. Lakin o noktaya kadar gündelik siyasetin kendilerine yeni bir alan açacağını düşünen siyasetçiler bu durumu bir materyal olarak kullanma eğilimi içine girer. Büyük bir yanılgıdır aslında bu. Toplumun hudut uçları bu teşebbüsleri bir mühlet sonra kaldıramaz. Ülkenin bizden olanlar ve teröristler olarak ortadan ikiye bölündüğü aralıkların tehlikesini öngörüyoruz. Lakin çaresiziz. Sesimiz daima kısılıyor. Zira biz adaletsizliğin cezasızlıkla harmanlandığı bir davanın çocuklarıyız.”

‘BUGÜNÜN GERÇEĞİ BUDUR’

“KATLIAMIN yıldönümü bu yıl benim için her zamankinden karanlık. 32. yılda tüm katillerin hür bırakılmasına tanıklık ettik. İnsanlık hatalarında zamanaşımı kabul edilemez derken keyfi afla sınandık” diyen Metin Altıok’un kızı Zeynep Altıok ise “‘Düşünün, o katiller artık ortamızda. Tahminen otobüste yanınızda oturacak tahminen markette birebir rafa el uzatacaksınız. Sokakta yanınızdan geçecek’ demiştim. İstanbul’un göbeğinde o gün Sivas’ta atılan sloganları atan güruh işte onlar” dedi. Bu aksiyonların ve hareketçilerin temel cesaretlendiricisinin Kahramanmaraş, Çorum ve Sivas olaylarındaki cezasızlık olduğunu vurgulayan Altıok, “Ne müdahale var ne müdafaa. Ben evvelki gün orada 32 yıl öncenin ortaçağ karanlığını gördüm. Bugünümüzün gerçeği budur” tabirlerini kullandı. Dava avukatlarından Günal Kurşun, “Sivas katliamı tam bir insanlığa karşı hata örneğidir ve insanlığa karşı kabahatlerde zamanaşımı olmaz. Türkiye’deki adalet sistemi, Sivas katliamına ait yargı pratiğinde sınıfta kalmıştır. Anayasa Mahkemesi, Sivas davasına ait kararı açıklamayarak belgenin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi önünde gitmesini de uzun müddettir engelliyor” dedi.

1993’TEN BUGÜNE YAŞANANLAR

MADIMAK’LA ilgili bugüne dek üç başka dava açıldı. Polis kayıtlarına nazaran Madımak Oteli önündeki kalabalık 15 bin kişiyi bulmuştu fakat 170 kişi hakkında dava açıldı. Mahkeme birinci davadan başlayarak çok sayıda şahidi tahliye etti, birinci kararını “adam öldürme” ve Toplantı ve Şov Yürüyüşleri Yasası’na karşıtlık hatalarından verdi. Avukatların itirazı üzerine Yargıtay, belgenin anayasal sistemin ortadan kaldırılması teşebbüsü olduğunu ve bu unsurdan yargılanmaları gerektiğini söyledi. Ancak haklarında idam cezası verilen ve sonradan ağırlaştırılmış müebbet cezasına çevrilen sanıkların birçok yurtdışına kaçtı ya da avukatların tabiriyle “sistemli biçimde” kaçırıldı.

Ana dava 2001’e kadar kademeli olarak sürdü ve 2002’de sonlandı. Madımak’ın “1 numaralı sanığı” olarak tanım edilen periyodun Refah Partili belediye meclis üyesi Cafer Erçakmak ve arkadaşlarının davası ayrıldı, bu sanıkların da kaçak olduğu biliniyordu. Erçakmak 18 yıldır Avrupa’da aranırken cenazesi 2011’de Sivas’taki konutundan çıktı. Fethi kabir ile mezardaki kişinin yüzde 99.99 oranda Erçakmak olduğu belirlendi. Madımak davasının müşteki avukatları, 2014’te Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) hak ihlali müracaatında bulundu. Lakin ortadan 11 yıldan fazla mühlet geçmesine rağmen AYM, Madımak katliamına ait ferdî başvuruyu gündemine alarak karar açıklamadı.