ABD Başkanı Trump’ın Çin adımı dünyayı, PKK’nin fesih kararı ise Türkiye’yi etkiledi: Piyasada ‘barış’ havası
ABD Başkanı Donald Trump’ın başkan olmasıyla Çin’e karşı başlatacağını açıkladığı dünya ticaret savaşlarında geri adım atması ile Türkiye’de terör örgütü PKK’nin silah bırakma kararı, finansal piyasalarda olumlu rüzgârlar estirdi. Ekonomistler, global ve mahallî gelişmelerin birlikte kıymetlendirilmesi gerektiğine vurgu yaparak dikkatli hareket edilirse Türkiye’nin önünde “tarihi fırsatlar” olduğuna işaret ediyor.
ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’e uygulanacak gümrük vergileriyle ilgili 90 gün ertelemeyi içeren yumuşama kararı piyasaları olumlu etkiledi. Bu muahede sonrası Çin’in ABD’ye uyguladığı tarife yüzde 125’ten yüzde 10, ABD’nin Çin’e uyguladığı tarife yüzde 145’ten yüzde 30’a düşürüldü.
İTO’DAN VADE UYARISI
Dünyayı etkileyen bu gelişme Türkiye’de de yakından izleniyor. Çin pazarına ait kaygılarını sık sık lisana getiren İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, Çinli firmaların TL bazında 60 aya varan vadelerle makine satabildiğini belirterek “Bu durum karşısında hangi yerli üretici rekabet edebilir? Hangi alıcı krediyle makine alır?” diyerek ticaret savaşlarının yalnızca muhteşem güçler ortasında değil, tüm global tedarik zinciri üzerinde tesirli olduğunu vurguladı.
Bu dalgalanmalara Türkiye’den gelen iç dinamikler de eklendi. Terör örgütü PKK’nin kararı ekonomik olarak piyasalarda olumlu yorumlandı. TİM Başkanı Mustafa Gültepe, bu kararı “tarihi bir fırsat” olarak tanımlayarak “Eğer bu süreç muvaffakiyetle ilerlerse kaynaklarımızı güvenlik harcamalarından yatırıma ve üretime yönlendirerek ihracatta birinci 10 ülke ortasına girme gayemize çok daha süratli ulaşabiliriz” dedi.
Ekonomist Cem Başlevent de piyasaların son periyottaki tansiyonun akabinde “olumluya dönmek için bir mazeret arandığını” belirterek, Çin-ABD gelişmeleri, PKK’nın fesih kararı ve Rusya-Ukrayna’nın İstanbul’da buluşması üzere faktörlerin birleşiminin bu mazeret olduğunu söyledi.
Türkiye Genç İş İnsanları Derneği (TÜGİAD) Yönetim Kurulu Lideri Gürkan Yıldırım da “Süreç, Türkiye iktisadı için de kıymetli bir periyodun başlangıcı olabilir” yorumunu yaptı.
Makina İmalat Sanayi Federasyonu Başkanı Adnan Dalgakıran ise ABD ve Çin’in tarife indirimi kararını kıymetlendirerek “Bu 90 günlük süreç şirketlerin yeni tertibe hazırlanması için bir nefes olabilir. Lakin yine tarife artışları olabilir. Türkiye olarak yalnızca bu aralıklara değil, uzun vadeli üretim ve rekabet gücüne odaklanmalıyız” dedi.
