Depremde çöken GSM operatörleri Meclis gündeminde: ‘İletişim kesilirse devlet susar’
Yeni Yol Kümesi Grup Başkanvekili ve Muğla Milletvekili Selçuk Özdağ, son periyotta arka arda yaşanan zelzelelerle birlikte tartışmalara neden olan haberleşme altyapısı zaaflarını gidermeye yönelik kapsamlı bir yasa teklifi hazırlayarak Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na sundu.
Teklif, 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’na eklenecek yeni unsurlarla, GSM işletmecilerine doğal afetlerde kesintisiz hizmet verme yükümlülüğü getiriyor.
Özellikle 23 Nisan 2025 tarihinde İstanbul’da meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki sarsıntının akabinde GSM şebekelerinde yaşanan çökme, vatandaşların bilgiye erişimini ve yakınlarına ulaşmasını engellemiş, birebir vakitte arama-kurtarma faaliyetlerini de önemli biçimde sekteye uğratmıştı. Bu tecrübeden hareketle hazırlanan teklif, elektronik haberleşme sistemlerinin sırf ticari bir hizmet değil, tıpkı vakitte yaşamsal değerde bir kamu hizmeti olduğunu vurguluyor.
YASAL YÜKÜMLÜLÜK OLACAK
Teklife nazaran, GSM operatörleri doğal afet durumlarında kesintisiz hizmet sunmakla yükümlü olacak. Bunun yanında, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), işletmecilerin afetlere hazırlığını denetleyecek, uyumu sağlayacak ve gerektiğinde alternatif haberleşme sistemlerini devreye sokacak.
Bu sistemlerin kurulması ve işletilmesi de tekrar yasal yükümlülük haline getirilecek.
Kanun teklifinde dikkat çeken bir öteki düzenleme ise baz istasyonlarının güçlendirilmesine yönelik. Kritik altyapı statüsünde bedellendirilen bu sistemlerin yedek güç kaynaklarıyla ve uydu temaslarıyla desteklenmesi mecburî hale getiriliyor. Böylelikle elektrik kesintisi ya da karasal altyapının ziyan görmesi durumlarında da irtibatın sürmesi hedefleniyor.
Ayrıca teklif, GSM operatörlerine Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı (AFAD) ile birlikte tertipli tatbikatlara katılma zaruriliği da getiriyor. Bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde uygulanacak idari para cezalarının çerçevesi de BTK tarafından çıkarılacak yönetmelik ile belirlenecek.
“DEPREMDE İRTİBAT ÇÖKERSE, DEVLET SUSAR”
Kanun teklifine dair açıklamalarda bulunan Özdağ, “Depremler bize gösterdi ki, teknolojik altyapımızın zayıflığı yalnızca irtibat sorunu yaratmıyor; birebir vakitte devletin vatandaşıyla bağını koparıyor. Bağlantı kesilirse, uyum biter, bilgi akışı durur, beşerler yalnızlaşır. Bu nedenle elektronik haberleşme artık stratejik bir kamu hizmetidir ve anayasal bir teminata kavuşmalıdır” tabirlerini kullandı.
