Genç işsizliği alarmda: 10 gençten 6’sı istihdama katılamıyor!
DİSK/Genel-İş Araştırma Dairesi’nin (emar) hazırladığı “Türkiye’de Genç İstihdamı Raporu”na nazaran, her 10 gençten 6’sı istihdama dahil olamıyor. Raporda, gençlerin işsizlik sorunu, garantisiz çalışma şartları, genç yoksulluğu, sendikalaşma ve genç istihdamının dünyadaki durumu detaylı halde inceleniyor. Araştırmaya nazaran, genç emekçilerin yüzde 91’i sendikasız.
Türkiye Genel Hizmetler Emekçileri Sendikası’nın (Genel-İş) hazırladığı raporda, gençlerin çalışma hayatındaki durumu tahlil ediliyor. Meslek lisesi mezunlarının, üniversite mezunlarından daha çok istihdam edildiği belirtiliyor. Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin (NEET) sayısının giderek arttığı tabir ediliyor. Araştırmaya nazaran, geniş tarifli genç işsizliği yüzde 37,3 düzeyinde ve üniversite mezunu her 4 gençten biri işsiz.
ONURLU VE GARANTİLİ HAYAT İÇİN EMEKTEN YANA SİYASET KOŞUL
Raporda şu tabirler yer alıyor:
“Türkiye’de genç istihdamı, neoliberal siyasetlerin ve sermaye yanlısı iktisat anlayışının mağduru durumundadır. 15-24 yaş ortasındaki milyonlarca genç sistematik olarak işsizliğe, güvencesizliğe ve kayıt dışı çalışmaya mahkûm edilmektedir. Devletin kamusal istihdamı küçültmesi, eğitim ile üretim ortasındaki bağların zayıflaması ve iş piyasasının büsbütün piyasa şartlarına bırakılması gençlerin geleceğini belirsizlik ve yoksulluk içinde bırakmaktadır. Şimdi çocuk sayılacak 15 yaşındaki bireylerin dahi işgücü istatistiklerine dahil edilmesi çocuk emeğinin sömürülmesine yol açmaktadır. Bu durum, yapısal bir krizdir ve gençlerin onurlu, teminatlı bir ömür sürdürebilmesi lakin emekten yana siyasetlerle mümkündür.”
HER 10 GENÇTEN 6’SI İSTİHDAMA KATILAMIYOR
Türkiye’de 15-24 yaş aralığındaki genç nüfusun yalnızca yüzde 39,5’i istihdama katılabiliyor. Geriye kalan yüzde 60,5 ise iş gücüne dahil olamıyor. Lakin 15 yaşın çocukluk hududu olduğu unutulmamalı.
GENÇ BAYANLARIN İSTİHDAMA İŞTİRAKİ ERKEKLERİN YARISI KADAR
Cinsiyet eşitsizliği iş gücü piyasasında da kendini gösteriyor. Erkeklerin istihdam oranı yüzde 51,7 iken bayanlarda bu oran yüzde 26,4 düzeyinde. Bayanların düşük iş gücüne iştirakinin nedenleri ortasında toplumsal cinsiyet rolleri, aile sorumlulukları ve ayrımcılık bulunuyor.
MESLEK LİSESİ MEZUNLARI ÜNİVERSİTE MEZUNLARINDAN DAHA ÇOK İSTİHDAMA KATILIYOR
15-24 yaş ortası bilgilerde meslek lisesi mezunlarının istihdam oranı yüzde 57,3, üniversite mezunlarının ise yüzde 56,5. Genel lise mezunlarının ise istihdam oranı yalnızca yüzde 36,4.
TÜRKİYE OECD ORTALAMASI ALTINDA
Genç istihdam oranı OECD’de 2023 yılında yüzde 37,6 olarak ölçülürken, AB ortalaması yüzde 35,8, OECD ortalaması ise yüzde 43,7 düzeyinde.
HER 4 GENÇTEN 1’İ NE EĞİTİM NE İSTİHDAMDA
15-29 yaş ortası ne eğitimde ne de istihdamda olan gençlerin oranı yüzde 25,9’a yükseldi. Türkiye, bu mevzuda Avrupa’da birinci sırada.
GENÇ İŞSİZLİĞİ YÜZDE 37,3!
15-24 yaş kümesinde geniş tarifli genç işsizlik oranı yüzde 37,3 olarak kaydedildi.
ÜNİVERSİTE MEZUNU 4 GENÇTEN 1’İ İŞSİZ
Yükseköğretim kurumlarının sayısı artarken, üniversite mezunu gençlerin işsizlik oranı yüzde 24,9. Eğitim düzeyi düştükçe işsizlik oranı azalıyor.
GENÇ ÇALIŞANLARIN YÜZDE 91’İ SENDİKASIZ
15-29 yaş ortası sigortalı çalışanların sadece yüzde 9’u sendika üyesi. Kayıt dışı çalışan gençlerin durumu ise daha da makûs.
YOKSULLUKTAN EN ÇOK ÇOCUK VE GENÇLER ETKİLENİYOR
25 yaş altındaki her 5 bireyden biri yoksulluk hududunda. 15-24 yaş ortasındaki gençlerde yoksulluk oranı yüzde 17,1, çocuklarda ise yüzde 21,8.
SÜRDÜRÜLEBİLİR SİYASETLER ŞART
DİSK/Genel-İş, gençlerin çalışma hayatına iştirakini artırmak ve toplumsal haklarını teminat altına almak için sürdürülebilir siyasetler talep ediyor. Bu kapsamda üniversitelerde özerk eğitim sistemi, kamu yatırımları, sendikal hakların teminata alınması ve cinsiyet eşitliğine dayalı siyasetler isteniyor.
