İstanbul Sözleşmesi resmen AİHM’e taşındı: ‘Türkiye’de yargı tarafsız değil’
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılmasına ait “yürürlüğünün durdurulması” ve “iptali“ tarafında Süheyla Ertosun’un açtığı dava hem Danıştay hem Anayasa Mahkemesi (AYM) nezdinde AYM Üyesi Yılmaz Akçil tarafından reddedildi. Bunun üzerine Ertosun, davayı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) taşıyarak; verilen yöntemsiz kararın Türkiye’de yargının tarafsız olmadığının göstergesi olduğunu belirtti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla 2021’de Resmi Gazete’den yayımlanan kararla Türkiye, İstanbul Sözleşmesi’nden çekildi. Hukukçu Ali Suat Ertosun, kardeşi Süheyla Ertosun ismine 2021’de kelam konusu kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali için Danıştay 10’uncu Dairesi’ne dava açtı. Danıştay 10’uncu Dairesi, Eylül 2021’de yürütmenin durdurulması talebini reddetti. Kararın altında o devir Danıştay 10’uncu Daire Başkanı olan Yılmaz Akçil’in imzası bulunuyordu.
DANIŞTAY VE AYM KARARINDA AKÇİL’İN İMZASI BULUNUYOR
Akçil, 30 Ocak 2024’te Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasıyla Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) üye olarak atanmış, Ertosun’un husus hakkındaki AYM müracaatına ret istikamette verilen kararda da imzacı olmuştu. Böylelikle Akçil’in imzasıyla AYM, “Anayasa Mahkemesi Kuruluşu ve Yargılama Yordamları Hakkında Kanun”daki “Hakim, savcı, hakem sıfatıyla bakmış yahut şahit ya da eksper olarak beyanda bulunmuş olduğu davalara lider ve üyelere bakamaz” düzenlemesine ters davrandı. Gazetemiz Cumhuriyet bu mevzuyu 1 Aralık 2024’te “AYM kendi kuruluş maddesine uymadı” başlığıyla gündeme getirdi.
‘TÜRKİYE’DE YARGININ TARAFSIZ OLMADIĞINI GÖSTERİYOR’
Bu usulsüzlüğün akabinde Av. İsmail Sami Çakmak, Kasım 2024’te Akçil hakkında hata duyurusunda bulundu. Lakin AYM şikayet hakkında hala süreç yapmadı. Bunun üzerine Ertosun, mevzuyu “iç hukuk yollarının tükenmesi” gerekçesiyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) taşıdı. Ertosun, AİHM müracaatında; kelam konusu usulsüzlüğe değinerek; “Bunlar Türkiye’de yargının, aktif ve tarafsız olmadığını göstermektedir” tabirlerini kullandı.
ANAYASA İHLALİNİ AYM GÖRMEZDEN GELDİ
Ertosun dilekçesinde; Erdoğan’ın imzasıyla mukaveleden çekinilmesinin; milletlerarası toplumun bir üyesi olan Türkiye Cumhuriyeti’nin saygınlığına ziyan verdiğini ve anayasadaki “İnsan haklarına saygılı ve toplumsal bir hukuk devleti olma” prensibinin ihlal edildiğini kaydetti. İstanbul Sözleşmesi’nin anayasanın 90’ıncı hususuna nazaran yasa kararında olduğunu anımsatan Ertosun; Danıştay ve AYM’nin kararlarının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AHİS) “adil yargılama hakkına”, “özel ve aile hayatına hürmet hakkına”, “etkili müracaat hakkı” ve “ayrımcılık yasağı” ile mukavelenin 12 numaralı ek protokolünde yer alan bütün hakların ihlal edildiğini belirtti.
