Karabük’te bulundu: Çok önemli bir bilgi sunuyor!
Geç Kalkolitik, Roma ve Erken Bizans devirlerinde yerleşim yeri olarak kullanılan antik kentte, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Geleceğe Miras Projesi çerçevesinde Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ersin Çelikbaş’ın başkanlığında hafriyat ve onarım çalışmaları devam ediyor.
Kiliselerin tabanında, birçok hayvanın tasvir edildiği mozaiklerle ünlenen ve bu nedenle “Karadeniz’in Zeugması” formunda isimlendirilen antik kentte, şimdiye kadar iki hamam, iki kilise, bir savunma yapısı, kaya mezarları, tiyatro, bir kemerli ve kubbeli yapı, anıtsal kültik niş, sur, villa, öteki anıtsal binalar ile birtakım kült alanları üzere yapılar bulundu.
Kazılarda son olarak 5. yüzyıla ilişkin Arbalet tipinde “Fibula” ve 2. yüzyıla ilişkin ırmak rabbi betimi yer alan sikke gün yüzüne çıkarıldı.
Kazı Lideri Doç. Dr. Ersin Çelikbaş, Hadrianopolis Antik Kenti’nde kazıların Güney Nekropol ve SDJ-3 olarak isimlendirilen iki noktada ağırlaştığını belirterek bu yıl değerli buluntulara ulaşıldığını bildirdi.
“LİTERATÜRDE OLMAYAN BİR BİLGİ SUNUYOR”
Güney Nekropol’deki mezarlarda Roma devrine ilişkin meyyit gömme geleneklerine dair datalar elde edildiğini söz eden Çelikbaş, şunları söyledi:
“Bunlardan en dikkat cazip olanı, Roma periyodunda Hadrianopolis’te basılmış bir sikke. Bu sikkede, Hadrianopolis’e ilişkin olduğunu gösteren bir etnikonun yanı sıra, ırmak yaradanı betimi yer alıyor ve altında ’Kezios’ yazısı bulunuyor. Bu kitabe, antik periyotta Eskipazar Çayı’nın isminin Kezios olduğunu göstermesi açısından çok pahalı bir bilgi sunuyor. Bu bilgi nitekim literatürde olmayan bir bilgi. Mezarın içerisinde bu sikkenin ortaya çıkması da bunun bir charon sikkesi olarak mezar içerisinde bırakıldığını da gösteriyor. Demek ki Hadrianopolis’te ikinci yüzyılda da tekrar Roma İmparatorluğu’nda charongeleneğinin devam ettiğini de bu formda görmüş olduk.”
Ayrıca, mezarlarda 5. yüzyıla ilişkin Arbalet tipi bir fibula üzere öbür buluntuların da gün yüzüne çıkarıldığını kaydeden Çelikbaş, “Bu iğnelerden bir tanesi neredeyse günümüze sapasağlam ulaşmıştı. Arbalet tipinde bir iğne ve bu iğne milattan sonra 5. yüzyıla ilişkin bir iğne. Güney Nekropolü’ndeki bulmuş olduğumuz sikke milattan sonra 2. yüzyıla ilişkin. Öteki buluntular 5. yüzyıla ilişkin. Yani yaklaşık olarak burada Güney Nekropolü’ndeki meyyit gömme geleneği yaklaşık 300 yıl kesintisiz bir halde devam etmiş” dedi.
“Kaya mezarlarından oluşan bir alanda bu tip mezarların içerisinde meyyit kültüne ilişkin buluntuların ortaya çıkması çok önemli” diyen Çelikbaş, şöyle devam etti:
“Çünkü Güney Paflagonya bölgesinde nekropol hafriyatı yapan tek antik kent Hadrianopolis. Hadrianopolis’te de bu mezarların içerisinde bu halde o periyodun hem kültürünü hem sanatını hem de dini inanışı yansıtan buluntuların da ortaya çıkması nitekim bizi hem şaşırttı hem sevindirdi. Arbalet tipindeki bu fibulanın sahiden bu kadar hoş bir süslemeye sahip olması değerli bir madeni ve aslında baktığımız vakit bunun bir takı olarak da kullanıldığını söyleyebiliriz. Zira fibulalar antik devirde yalnızca kumaşlarının uçları birbirine tutulmak için değil ayrıyeten estetik manada da kullanılan nesnelerdir. Hasebiyle bunun bir takı nesne aksesuar olarak da kullanıldığını söyleyebiliriz”
“ROMA İMPARATORLUĞUNUN KARARGAHI”
Çelikbaş, Hadrianopolis’in Roma İmparatorluğu’nun Güney Paflagonya’daki bir karargâhı olduğunu artık mutlaklaştırdıklarını belirterek, “Bu sikkenin yahut da Arbalet tipindeki bu fibulanın burada çıkmış olmasından ötürü Hadrianopolis’in Roma İmparatorluğu’nun Güney Paflagonya’daki bir karargahı olduğuna eminiz. Yani Hadrianopolis Roma İmparatorluğu’nun bir karargahı, bir askeri üssü niteliğindeydi. Buradaki bu mezarlarda bu yapıtların ortaya çıkması burada yeniden bu askeri cenazelerin de buraya defnedildiğini bize işaret etmektedir” dedi.
