Kimyada 100 yıllık kural yıkıldı
Alken ismi verilen organik bileşikler en azından bir tane karbon-karbon çift bağı içeriyor. Bu karbon atomlarının her biri ekseriyetle bağlı olduğu öbür atomlarla tıpkı iki boyutlu düzlemde yer alıyor. Alman kimyager Julius Bredt’in ortaya attığı ve 1924’ten beri kabul gören Bredt Kuralı’na nazaran bisiklik moleküllerle çift bağlar oluşturmak mümkün değil.
Independent Türkçe’ye nazaran bu teori, anti-Bredt yahut bisiklik moleküllerinin yapısının atomların tıpkı iki boyutlu düzlemde yer almasına müsaade vermemesine dayanıyordu.
Bredt’e nazaran bu yapıdaki alkenlerde çift bağ kurmaya çalışmak moleküllerin dengesizleştirerek varlığını sürdürememesine yol açıyordu. Ama hakemli mecmua Science’ta kısa bir mühlet evvel yayınlanan çalışmada bilim insanları bunun mümkün olduğunu gösterdi.
ETKİLEŞİME GİREN DİĞER MOLEKÜLLER EKLEDİ
ABD’deki Kaliforniya Üniversitesi Los Angeles yerleşkesinden kimyagerler, anti-Bredt alkenlerin dengesizliğinin önüne geçmek için onlarla kolay kolay etkileşime giren diğer moleküller ekledi.
Bu sayede istikrarsız olanları hapsedip öteki molekülleri ortamdan çıkardılar. Bilim insanları nihayetinde üç boyutlu anti-Bredt moleküllerini sentezleyerek Bredt Kuralı’nın gerçek olmadığını gösterdi.
Makalenin başyazarı Luca McDermott, “Bir şeyin mutlaka imkansız olduğunu söyleyen bir kural varsa, o vakit tahminen de bunu çözmenin gerçek yolu düşünülmemiştir” diyor:
Ve şayet bunu yaparsanız, aslında düşündüğünüz kadar güç olmayabilir.
Yeni çalışmada anti-Bredt moleküllerinin nasıl hapsedileceğini de açıklayan takım, bunun ilaç geliştirme çalışmalarında değerli bir rol oynamasını bekliyor.
Çalışmanın bir öteki müellifi Neil Garg “İlaç sanayisinde bizimki üzere üç boyutlu yapılar ortaya çıkaran kimyasal tepkiler geliştirmeye yönelik büyük bir efor var” diyerek ekliyor:
Yeni ilaçlar keşfetmede kullanılabilirler.
Araştırmacılar, gelecekte alışılmadık yapılara sahip daha fazla bileşik sentezlemeyi planlıyor.
Garg, “Bredt Kuralı’nı 100 yıl sonra sorgulayıp hudutlarını zorlayabiliyorsak muhtemelen tekrar incelenmeyi bekleyen her türlü diğer kural vardır” sözlerini kullanıyor.
