Martta enflasyonun eksiye geçtiği tek sektör hazır giyimde kalite de günden güne düşüyor: Giyimde yama devri
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) mart ayı için yüzde 2.46 olarak açıkladığı enflasyon bilgilerine nazaran fiyat artış suratı eksiye dönen kesimlerden biri giysi ve ayakkabı oldu. Fiyat artış oranı yüzde 2.48 azalan dalda süratle düşen bir şey daha var: Kalite… Cebindeki para her geçen gün eriyen yurttaşlar ucuz kıyafete yönelirken maliyet kıskacındaki tekstilci ise devayı kaliteyi düşürmekte buluyor. İmalathanelerde depolarda kalan eski kumaşlar yine üretim tezgâhına gelirken Tüketici Hakem Heyeti’ne ise giysiyle ilgili kalite şikâyetleri artıyor.
Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Toygar Yarbay, tekstil bölümündeki maliyet artışlarını kıymetlendirerek, yılbaşından itibaren taban fiyatta beklenen yüzde 30’luk artışın personellik maliyetlerine direkt yansıdığını belirtti. Bunun yanı sıra döviz kurundaki yükseliş, kumaş ve aksesuar maliyetlerini artırarak üretim masraflarını yükseltiyor. 2024 yılı genelinde bu etkenlerin toplam maliyetlere yüzde 20-25 oranında bir yük getirdiği öngörülüyor. Fakat Yarbay, fiyat artışlarının enflasyon oranında seyredeceğini ve fahiş artırımların yaşanmayacağını vurguluyor.
KALİTE DÜŞTÜ
Bir çocuk giysi markasında kalite denetim elemanı olarak çalışan bölüm temsilcisi ise maliyet artışlarının kaliteye direkt tesir ettiğini belirtiyor. “İşyeri, mağaza, çalışan, hepsini karşılamaya çalışırken maliyetler yükseliyor. Daha da yükselmemesi için 70 liralık ip yerine 50 liralık ip kullanılıyor, haliyle eserler kalitesiz hale geliyor. Fiyatlar sahiden devasa; küçücük bir çocuk pantolonu 1500 lira, elbisesi ise 2 bin lira. Bunları kim alabilir?” diyerek tüketicilerin güç durumda olduğunu vurguluyor.
DAHA AZ ETKİLENİYOR
TOBB Hazır Giysi ve Konfeksiyon Sanayi Meclisi Başkanı Şeref Fayat ise enflasyonla birlikte hazır giyside de maliyetlerin arttığını fakat giysi bölümünün temel muhtaçlık olmaması nedeniyle öteki bölümlerin tersine enflasyonu daha az yansıttığını kaydetti. “Fiyatlar enflasyon oranında artmıyor” diyen Fayat, “Ancak genel ekonomik sakinliğin dokumacılığı etkilediği ve insanların da bundan etkilendiği ortada. Kurlarda baskı olduğu için ihracatta da fiyat artışı yapamıyoruz, müşteri talebi de düşük” dedi.
ŞİKAYETLER ARTIYOR!
Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Ergün Kılıç ise alım gücü düşen yurttaşın giyside artık kaliteye değil, “üstünü örtebilecek” kıyafete yöneldiğini vurguluyor. Tekstilcilerin ise buna uygun üretim üslubu geliştirerek daha az kalitedeki eserlerin piyasaya çıktığını belirten Kılıç, “Alım gücü düşen firmalar depolarda bekletilen eski kumaşları kullanmaya yöneldi. Öte yandan ise Tüketici Hakem Heyeti’ne kıyafetlerde yırtılma, renk atma, tüylenme üzere gelen şikâyetler artıyor. Yurttaş devayı kıyafetine modaya uygun yama yapmakta buluyor” dedi.
