Türkiye’deki market fiyatları ile Almanya’daki fiyatlar arasında uçurum var: ‘Yoksulluğu mu kıskanacaklar ?’
CHP Manisa Milletvekili, TBMM Plan ve Bütçe Komitesi üyesi Vehbi Bakırlıoğlu, Almanya ile Türkiye’deki market fiyatlarını karşılaştırdı. Araştırma Almanya’daki zincir marketlerle Türkiye’deki Tarım Kredi Kooperatifleri marketindeki 23 eser üzerinden yapıldı. Araştırma, Türkiye’deki dar gelirli yurttaşların temel besine erişimde ne kadar zorlandığını da ortaya koydu. Araştırma sonucuna nazaran, temel besin eserlerinin birden fazla Avrupa’da daha ucuz. Yurttaş, Türkiye’de makarna, un, yağ, bakliyat üzere en temel muhtaçlıklarını dahi yüksek fiyatlardan almak zorunda kalırken, birebir eserler Almanya’daki zincir marketlerde nerdeyse yarı fiyatına satılıyor.
TÜRKİYE’DE 8, ALMANYA’DA 12
Türkiye’de minimum fiyat net 22 bin 104 lirayken, Almanya’da minimum fiyat net 1800 avro. Lakin Almanya’da çalışma saatlerine ve çalışılan konuma nazaran fiyat artabiliyor. Almanya’daki bir taban fiyatlı personel fiyatıyla marketten çok daha fazla eser alabilirken, Türkiye’deki işçi, temel besin ve paklık muhtaçlıklarını karşılarken dahi fiyatının değerli bir kısmını harcamak zorunda kalıyor. Türkiye’deki taban fiyatlı emekçi fiyatıyla temel besinlerden oluşan sepetini yaklaşık 8 kere doldururabilirken, tıpkı sepeti Almanya’daki taban fiyatlı emekçi 20 sefer doldurabiliyor. Araştırmaya nazaran, Türkiye’deki minimum ücretlinin, iktidardan “12 sepet” alacağı bulunuyor. Almanya ile Türkiye’deki kimi eserlerin fiyat karşılaştırması şöyle:
“500 gr çubuk makarna Almanya’da 1.39 avro, Türkiye’de 19.90 lira, 1 kg un Almanya’da 0.59 avro, Türkiye’de 30 lira, 1 kg salça Almanya’da 6.56 avro, Türkiye’de 69.90 lira, 500 gr pirinç Almanya’da 2.29 avro, Türkiye’de 75.90 lira, 500 gr bulgur Almanya’da 1.09 avro, Türkiye’de 29.50 lira, yarım kilo yeşil mercimek Almanya’da 1.39 avro, Türkiye’de 72 lira, 500 gr nohut Almanya’da 1.39 avro, Türkiye’de 65.50 lira, 500 gr kuru fasülye Almanya’da 1.39 avro, Türkiye’de 79 lira, 1 litre çiçek yağı Almanya’da 1.49 avro, Türkiye’de 69.90 lira, 1 kg toz şeker Almanya’da 0.89 avro, Türkiye’de 79.50 lira, 1 kg dana kıyma Almanya’da 9.90 avro, Türkiye’de 629.95 lira, 250 gr beyaz peynir Almanya’da 1.89 avro, Türkiye’de 56.90 lira, 500 gr çiçek balı Almanya’da 3.19 avro, Türkiye’de 399.95 lira, 500 gr çay Almanya’da 7.49 avro, Türkiye’de 117.95 lira, 76’lı bebek bezi Alanya’da 10.75 avro, Türkiye’de 389.90 lira.”
NEYİ KISKANACAK?
Toplamda 23 eserin fiyatı Almanya’da 88.90 avro, Türkiye’de ise 2 bin 940 lira. CHP’li Bakırlıoğlu, “Almanya’da taban fiyatlı Hans 1 kilogram tavuğu 4 avroya yerken, bizim minimum ücretlimiz 175 liradan yiyebiliyor. Türkiye’de minimum fiyatla 35 kilo dana kıyma alınabilirken, Almanya’daki taban fiyatlı 181 kilo kıyma alabiliyor. Bilhassa et ve süt eserlerindeki tablo ülkemiz ismine içler acısı hale gelmiş durumda. Hangi eseri kıyaslasak Türkiye’deki taban fiyatlı ziyanda çıkıyor. Tarımı bitirdiler, hayvancılığı yok ettiler, çiftçiyi üretemez hale getirdiler. Türkiye’deki taban fiyatlı temel besinlerden oluşan sepetini 2 bin 940 liraya doldurabilirken, Almanya’daki minimum fiyatlı tıpkı sepetini yalnızca 88.90 avroya dolduruyor. İktidar ‘Almanya bizi kıskanıyor’ diyordu lakin bu yoksulluğu, bu geçim kaygısını mi kıskanacaklar ?” diye sordu.
LÜKSTÜ HAYAL OLDU!
Türkiye’de taban ücretlinin dışarıda yemek yemesinin artık lüks değil “hayal” haline geldiğini lisana getiren Bakırlıoğlu “Meşhur Big Mac endeksine nazaran baktığımızda da Türkiye’de minimum ücretlinin içinde bulunduğu acı tabloyu daha net görebiliyoruz. Şu anda Türkiye’de Big Mac menü 320 lira, Almanya’da ise 12.49 avro. Türkiye’deki taban fiyatlı yalnızca 69 kere menü yerken, Almanya’daki taban fiyatlı 144 kere birebir menüyü yiyebiliyor. Yani iktidarın yarattığı enflasyon canavarı, işçinin 75 burgerini çoktan midesine indirmiş. İktidar yalnızca market değil, yemek hesabında da sınıfta kalmış durumda” dedi.
DAHA UCUZ
Türkiye’de taban fiyat net 22 bin 104 lirayken, Almanya’da minimum fiyatın net 1800 avro olduğuna işaret eden Bakırlıoğlu, şunları söyledi:
“Bir vakitler Avrupa kıymetli derdik. Bugün Almanya’daki markette yağ, un, makarna, deterjan üzere temel besin unsurlarının birçoğu Türkiye’ye nazaran daha ucuz. Et ve süt eserleri ortasındaki fiyatlarda ise dağlar kadar fark var. Türkiye’de enflasyon yalnızca fiyatları değil, insanların hayatını da kemiriyor. Minimum fiyat alım gücünü yitirmiş, temel gereksinimlere dahi yetmez hale gelmiştir. Bu kabul edilemez bir fakirleşme ve adaletsizliktir. Geldiğimiz noktada Türkiye, Avrupalılar için bile epeyce değerli.”
Bakırlıoğlu, Türkiye’de enflasyonun resmi dataların çok üzerinde hissedildiğini belirterek “Türkiye, OECD ülkeleri içinde besin enflasyonu ve gelir adaletsizliği sıralamalarında üst sıralarda yer alıyor. Mukayeseli fiyat listesi, TL’nin bedel kaybı ve ekonomik siyasetlerin yurttaş üzerindeki yıkıcı tesirini gözler önüne seriyor” değerlendirmesini yaptı.
